C5H112-2-metilbütan
2-Metilbütan (C₅H₁₂), yüksek uçuculuğa sahip bir alkan olup, izopentan olarak soğutma sistemlerinde, çözücü olarak ve kalibrasyon gazlarında yaygın olarak kullanılır.
2-Metilbütan (C₅H₁₂) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Bilgileri
Kimyasal Adı: 2-Metilbütan
Yaygın Adı: İzopentan
Kimyasal Formül: C₅H₁₂
Kimyasal Sınıf: Alkan, doymuş hidrokarbon
Fiziksel Hâli: Renksiz, çok uçucu, yanıcı sıvı
Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:
2-Metilbütan, düşük molekül ağırlıklı, dallanmış bir alkan yapısına sahiptir.
Kaynama noktası yaklaşık 27.8°C, erime noktası –160°C ve yoğunluğu 0.62 g/cm³ civarındadır.
Suda çözünmez; çoğu organik çözücüyle karışabilir.
Düşük polariteye ve kimyasal reaktiviteye sahip olduğundan genellikle inert çözücü olarak değerlendirilir.
Gaz halinde çok kolay yayılır, bu nedenle parlama ve patlama riski yüksektir.
Kullanım Alanları:
-
✅ Soğutucu akışkan karışımları → özel formülasyonlarda (ör. R600a sistemleri)
-
✅ Laboratuvar çözücüsü ve ekstraksiyon ajanı
-
✅ Kalibrasyon gazları ve referans hidrokarbon karışımları
-
✅ Aerosol propellant (itici gaz) ve düşük sıcaklık ortamları için soğutucu katkı
-
✅ Petrol rafinerilerinde analiz ve proses kontrol amaçlı test bileşiği
Güvenlik Bilgileri:
⚠️ Son derece yanıcıdır, düşük sıcaklıkta bile buharı ile patlayıcı ortam oluşturur
❗ Solunması baş dönmesi, baş ağrısı ve merkezi sinir sistemi etkilerine neden olabilir
⚠️ Kapalı ortamlarda kullanımı tehlikelidir, uygun havalandırma şarttır
✅ Depolama: basınçlı gaz tüplerinde veya yangına dayanıklı kaplarda, kıvılcım ve ısı kaynaklarından uzakta
✅ KKD: yanıcı çözücülere uygun eldiven, gözlük, solvent maskesi ve antistatik kıyafet