C6H14-dimetilbütan
Dimetilbütan (C₆H₁₄), iki izomeri bulunan dallanmış alkan yapısında bir hidrokarbon olup, yakıt katkısı ve referans kimyasal olarak kullanılır.
Dimetilbütan (C₆H₁₄) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Bilgileri
Kimyasal Adı: Dimetilbütan
IUPAC Adları:
-
2,2-Dimetilbütan
-
2,3-Dimetilbütan
Kimyasal Formül: C₆H₁₄
Kimyasal Sınıf: Alkan (doymuş hidrokarbon)
Fiziksel Hâli: Renksiz, uçucu ve yanıcı sıvı
Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:
Dimetilbütan izomerleri, suda çözünmeyen ancak birçok organik çözücü ile karışabilen hidrofobik bileşiklerdir.
2,2-Dimetilbütan yaklaşık 49°C'de, 2,3-dimetilbütan ise 58°C'de kaynar.
Erime noktaları sırasıyla –9°C ve –128°C civarındadır.
Her iki izomer de düşük yoğunluğa sahiptir (yaklaşık 0.63–0.65 g/cm³).
Kimyasal olarak inert sayılabilirler ancak yüksek sıcaklıkta karbon monoksit ve karbon dioksit gibi yanma ürünleri oluştururlar.
Kullanım Alanları:
-
✅ Yüksek oktanlı yakıt katkısı → motor benzini formülasyonlarında verim artırıcı
-
✅ Referans hidrokarbon → laboratuvar ve kalibrasyon standartlarında
-
✅ Yanma karakteristiği çalışmaları → motor ve jet yakıtı araştırmaları
-
✅ Petrokimyasal modelleme → izomer etkilerinin analizinde
-
✅ Özel çözücü sistemlerinde düşük sıcaklıkta buharlaşma avantajı sağlar
Güvenlik Bilgileri:
⚠️ Son derece yanıcıdır, buharı hava ile patlayıcı karışım oluşturabilir
❗ Solunması baş dönmesi, sersemlik ve solunum güçlüğü gibi toksik etkiler yaratabilir
⚠️ Kapalı alanlarda buhar birikimi, yangın ve patlama riski doğurabilir
✅ Kullanım alanlarında yangın korumalı sistemler, gaz dedektörleri, ATEX uyumlu ekipman zorunludur
✅ KKD: solvent buharına karşı filtreli maske, antistatik giysi, eldiven ve gözlük