C2H4O-oksiran
Oksiran (C₂H₄O), üç üyeli epoksit halkası taşıyan, yanıcı ve toksik özellikte bir bileşiktir. Etilen glikol üretimi ve sterilizasyon işlemlerinde yaygın olarak kullanılır.
Oksiran (C₂H₄O) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Bilgileri
Kimyasal Adı: Oksiran
IUPAC Adı: Oksiran
Yaygın Adı: Etilen Oksit
Kimyasal Formül: C₂H₄O
Kimyasal Sınıf: Epoksit – halkalı eter
Fiziksel Hâli: Renksiz, tatlı kokulu, uçucu gaz/sıvı (sıcaklığa bağlı olarak)
Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:
-
Kaynama noktası: 10.4°C
-
Erime noktası: –111°C
-
Üç üyeli halkalı yapısı nedeniyle yüksek halka gerilimine sahiptir
-
Son derece reaktif → halka açılım reaksiyonlarıyla kimyasal üretimde kullanılır
-
Suda sınırlı çözünürlük, organik çözücülerle karışabilir
-
Buharı havadan ağırdır ve patlayıcı karışım oluşturabilir
Kullanım Alanları:
-
✅ Etilen glikol üretiminde (antifriz, polyester hammaddesi)
-
✅ Sterilizasyon işlemlerinde (tıbbi malzeme ve ambalaj sterilizasyonu)
-
✅ İyonik ve polimerik yüzey modifikasyonlarında
-
✅ Polietilen glikol ve yüzey aktif maddeler üretiminde
-
✅ Organik sentezlerde epoksit halkası taşıyan yapı bloklarının elde edilmesinde
Güvenlik Bilgileri:
⚠️ Son derece yanıcı ve patlayıcıdır, düşük sıcaklıklarda bile tutuşabilir
❗ Solunması kanserojen, mutajen ve toksik etki yaratabilir
⚠️ IARC tarafından Grup 1 kanserojen olarak sınıflandırılmıştır
✅ Kullanım alanlarında tam kapalı sistemler, ATEX ekipmanlar, yangın izleme ve inert gaz ortamları gereklidir
✅ KKD (organik solvent filtresi içeren maske, kimyasal eldiven ve gözlük) zorunludur