2-Siyano-2-propanol (C₄H₇NO), metil metakrilat üretiminde kullanılan toksik ve uçucu bir siyanohidrin bileşiğidir.

2-Siyano-2-propanol (C₄H₇NO) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Bilgileri

Kimyasal Adı: 2-Siyano-2-propanol

IUPAC Adı: 2-Hidroksi-2-metilpropanonitril

Yaygın Adı: Aseton Siyanohidrin

Kimyasal Formül: C₄H₇NO

Kimyasal Sınıf: Alfa-hidroksi nitril (siyanohidrin türevi)

Fiziksel Hâli: Renksiz, uçucu, keskin kokulu sıvı

Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:

2-Siyano-2-propanol, hem hidroksil hem de nitril fonksiyonel grupları taşıyan, yüksek reaktiviteye sahip bir bileşiktir.
Kaynama noktası yaklaşık 120°C, erime noktası ise –19°C civarındadır.
Suda sınırlı çözünür; alkol, eter ve benzeri organik çözücülerle karışabilir.
Isıtıldığında veya asidik-bazik koşullarda kararsız hale gelir ve hidrojen siyanür (HCN) açığa çıkarabilir.
Bu nedenle yalnızca kontrollü endüstriyel sistemlerde kullanıma uygundur.

Kullanım Alanları:

• ✅ Metil metakrilat (MMA) üretiminde temel ara madde

• ✅ Akrilik polimer kimyasında kopolimerizasyon öncülü

• ✅ Organik sentezlerde nitril ve hidroksil türevlerinin hazırlanmasında

• ✅ Kimyasal proses mühendisliği → kütle transfer sistemleri ve reaktif buhar sistemleri

• ✅ Endüstriyel sınıf siyanohidrin reaktifi olarak belirli üretim hatlarında kullanılır

Güvenlik Bilgileri:

⚠️ Yüksek toksisiteye sahiptir, buharı bile solunduğunda tehlike arz eder
❗ Parçalanması durumunda ölümcül etkili hidrojen siyanür (HCN) gazı salabilir
⚠️ Yangın ve patlama riski yoktur, ancak toksik etkileri nedeniyle özel koruma gerektirir
✅ Kullanımı yalnızca gaz tahliyeli, inert atmosferli, kapalı reaktör sistemlerinde yapılmalıdır
✅ KKD: tam yüz gaz maskesi (HCN filtreli), kimyasal eldiven, antistatik ve sızdırmaz koruyucu giysi