alfa-Hidroksiizobütironitril (C₄H₇NO), metil metakrilat üretiminde kullanılan toksik ve reaktif bir siyanohidrin türevidir. Endüstriyel proseslerde dikkatle kontrol edilmesi gereken özel bir bileşiktir.

alfa-Hidroksiizobütironitril (C₄H₇NO) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Bilgileri

Kimyasal Adı: alfa-Hidroksiizobütironitril

IUPAC Adı: 2-Hidroksi-2-metilpropanonitril

Yaygın Adı: Aseton siyanohidrin

Kimyasal Formül: C₄H₇NO

Kimyasal Sınıf: Alfa-hidroksi nitril, siyanohidrin

Fiziksel Hâli: Renksiz, hafif viskoz, uçucu sıvı

Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:

alfa-Hidroksiizobütironitril, yapısında bir nitril (–CN) grubu ve bir sekonder hidroksil (–OH) grubu taşıyan simetrik dallanmış yapılı bir bileşiktir.
Yaklaşık 120°C civarında kaynar ve –19°C’de donar.
Suda sınırlı çözünürlük gösterir, ancak çoğu organik çözücüde yüksek çözünürlük sağlar.
Termal veya asidik/bazik bozunma koşullarında hidrojen siyanür (HCN) gazı açığa çıkarabilir.
Kimyasal olarak oldukça reaktif bir yapıdadır ve yalnızca kapalı sistemlerde kullanılmalıdır.

Kullanım Alanları:

• ✅ Metil metakrilat (MMA) üretimi → PMMA ve akrilik reçine üretimi

• ✅ Alfa-hidroksi nitril sentezi → farmasötik ve agro-kimyasal sentezlerde kullanılır

• ✅ Organik sentezlerde siyanohidrin reaktifi olarak tercih edilir

• ✅ Polimer kimyasında – başlatıcı ve yapı taşı olarak

• ✅ Yüksek reaktivite gerektiren kontrollü proseslerde

Güvenlik Bilgileri:

⚠️ Yüksek toksisiteye sahiptir, maruziyet durumunda ciddi solunum ve sinir sistemi etkileri yaratabilir
❗ Isı, asit veya baz ile teması, toksik ve uçucu hidrojen siyanür (HCN) salımına neden olabilir
⚠️ Yalnızca kapalı devre sistemlerde, inert atmosfer altında kullanılmalıdır
✅ Üretim ve kullanım ortamlarında gaz izleme, sızdırmaz sistemler ve acil tahliye ekipmanları bulunmalıdır
✅ KKD: tam sızdırmaz gaz maskesi, kimyasal dirençli eldiven, önlük ve göz koruması